y
  • Końcówka -mi

    30.12.2020
    30.12.2020

    Dzień dobry,

    wiadomo, że w narzędniku liczby mnogiej mamy kilkanaście wyjątków z końcówką -mi (ludźmi, braćmi, gośćmi, dziećmi itp.). Interesuje mnie odpowiedź na pytanie, czy dawniej takich słów z końcówką -mi było więcej i od czego zależało, czy dane słowo ma końcówkę -mi czy -ami?


    Serdecznie pozdrawiam i ukłony przesyłam

    Tobiasz Bimbalski

  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • Kowale

    3.02.2024
    7.06.2023

    Niedaleko miejscowości, w której się wychowałem, są Kowale – Pańskie i Księże. Jeździło się do Kowali, było się z Kowali. Obecnie mieszkam gdzie indziej (na Dolnym Śląsku) i tu też są Kowale. Ale jest się z Kowal i jeździ się do Kowal.


    Skąd ta różnica (poza zwyczajem)?

  • na pewno
    27.05.2008
    27.05.2008
    Dzień dobry!
    Mam pytanie dotyczące słowa na pewno. Dlaczego zapisujemy je osobno? Jakie jest jego źródło i jak wygląda rekonstrukcja prasłowiańska? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • nazwisko Dróżdż
    8.01.2015
    8.01.2015
    Szanowni Państwo,
    obecnie przygotowuję zaproszenia na ślub. Są to zaproszenia imiennie, gdzie konieczne jest odmienienie nazwisk. Jedno z nich sprawia mi wiele kłopotów. Stąd moje pytanie: jak odmienić nazwisko Dróżdż? Czy poprawną formą będzie „Zapraszam Szanownych Państwa X i Y Dróżdżów”? Czy „Zapraszam Szanownych Państwa X i Y Drożdżów”? Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Alina Radwańska
  • nieartykułowane NIE
    1.09.2012
    1.09.2012
    Nieartykułowany dźwięk wyrażający zgodę zgodnie zapisujemy jako mhm, taką też postać przytacza prof. Mirosław Bańko we Współczesnym polskim onomatopeikonie (2008). Interesowałoby mnie, czy dysponujemy onomatopeją „antonimiczną”, czymś w rodzaju y-y. Dźwięk dobrze znany – ale jak go zapisać?
  • nie z rzeczownikami
    24.04.2003
    24.04.2003
    Dzień dobry.
    Dotychczas wydawało mi się, że dokładnie wiem, jak powinnam zapisać wyraz wejście z przeczeniem nie. Ale ostatnio w prasie pojawiają się równie często dwa różne zapisy. Który zatem jest poprawny: „Skutki niewejścia Polski do UE są oczywiste” czy „Skutki nie wejścia Polski do UE są oczywiste”?
    Dziekuję.
  • numen
    27.04.2007
    27.04.2007
    Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
  • odmiana niektórych nazwisk francuskich
    3.12.2010
    3.12.2010
    Szanowna Poradnio!
    Mam problem z odmianą nazwisk francuskich zakończonych na -y po gn. Tzn. np. Coligny, wym. [kolini]. Nie można zastosować tu analogii do Debussy, bo miękkość jest zachowana w całym paradygmacie odmiany. Jedyny mój pomysł to D. Colligniemu itd. – mam rację?
    Serdecznie dziękuję za pomoc – Iwona Dolewska
  • O nazwisku McCrae raz jeszcze
    26.06.2017
    26.06.2017
    Po lekturze porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Odmiana-nazwiska-McCrae;17847.html nadal nie wiem, jak należy zapisywać odmianę tego nazwiska. Poprzedzanie go za każdym razem imieniem, tytułem etc. może być sztuczne i niewygodne. Skoro nie ma w WSO zasady odnoszącej się bezpośrednio do takiej sytuacji, to czy najbliższa ogólnym zasadom nie jest właśnie odmiana: McCrae’a, McCrae’owi itd.? Najbardziej kłopotliwy jest miejscownik. Ciężko zastosować zasadę [245], chyba więc McCrae’u?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego